imiesłów czynny
  • potrafię
    13.04.2010
    13.04.2010
    Dlaczego w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN hasło potrafić jest opatrzone dwoma kwalifikatorami: dk. albo ndk.? Czy to możliwe, by jeden czasownik miał dwa aspekty? Oraz dlaczego nie zaleca się analitycznej formy czasu przyszłego: będę potrafił?
  • Przeciwpienny, czyli jaki?

    18.05.2021
    18.05.2021

    Szanowni Państwo, 

    zajmuję się korektę językową pewnego obszernego dokumentu. Trafiłem na słowo oznaczające środek do hamowania powstawania piany, a w konsekwencji kożucha. Użyto tam miana: preparat przeciwpienny. Mnie kojarzy się to ze specyfikiem, który miałby poskramiać roślinę, by się nie pięła. Czy branżowe (dziedzina - oczyszczanie ścieków) użycie takiego określenia jest dopuszczalne? Nie lepiej byłoby zastosować raczej: antypieniący czy przeciwpieniący?


    Z uszanowaniem 

    Jarosław B.

  • przycupnięty
    4.01.2006
    4.01.2006
    Witam!
    Czy przycupnięty to imiesłów przymiotnikowy bierny? Jest wymieniana odpowiednia końcówka pod czasownikiem przycupnąć w ortografach PWN-u. Inaczej niż np. przyczajony, notowany osobno jako przymiotnik. Czy imiesłów bierny może wynikać nie tylko z łączności biernikowej (jeść coś – jedzony), czy dopełniaczowej (dochodzić roszczeń – dochodzony), ale z czegoś jeszcze?
    Pozdrawiam.
  • Przytwierdzony i błyszczący

    24.12.2021
    24.12.2021

    Proszę o odpowiedź: czy słowa: przytwierdzony i błyszczący to przymiotniki czy imiesłowy przymiotnikowe. Proszę o radę.

    Dziękuję.

  • samozatrudnieni
    18.02.2011
    18.02.2011
    Witam,
    chciałabym się dowiedzieć, która z form jest poprawna: samozatrudnionych czy samo zatrudnionych?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • skoczyć

    6.11.2022
    6.11.2022

    Dzień dobry,

    czy od czasownika skoczyć można utworzyć imiesłów przymiotnikowy bierny?


  • szkalować kogoś o nieposzlakowanej opinii
    19.05.2010
    19.05.2010
    Witam państwa!
    Mam pytanie odnośnie wyrazów szkalować i nieposzlakowany. Można mieć nieposzlakowaną opinię (której nie można nic zarzucić), ale nie „poszlakowaną opinię’’ (której można coś zarzucić). Można kogoś szkalować, ale nie „poszkalować’’. Nie można mieć „nieposzkalowanej opinii’’ (której nie szkalowano). Myślę, że te dwa słowa mają na tyle podobne znaczenie, że jednego można używać jako negacji drugiego. Skąd ta zbieżność oraz brak powyższych form?
    Pozdrawiam serdecznie
    Aneta Rosłan
  • Wykonujący

    24.05.2021
    24.05.2021

    Witam serdecznie,

    Zwracam się z pytaniem o pochodzenie przymiotnika  wykonujący.

    Czy pochodzi on od czasownika dokonanego (wykonać), czy od czasownika niedokonanego (wykonywać).

    Uprzejmie dziękuję za odpowiedź,

    Ewa Ł.

  • czas zaprzeszły
    27.05.2009
    27.05.2009
    Zwracam się z prośbą opinię dot. formy: byłem pisałem. W słowniku podana jest forma pisałem był / byłem pisał. Jednak słyszałam osoby używające formy byłem pisałem / pisałem byłem. Dowiedziałam się, że nie można wykluczyć, iż dawniej w użyciu były również takie konstrukcje, w których zmieniano kolejność członów wskazujących na czas zaprzeszły, np. byłem pisałem. A więc forma ta nie jest konstrukcją wzorcową, ale nie narusza ogólnych norm poprawności gramatycznej. Będę wdzięczna za opinię.
  • depresyk?
    25.02.2011
    25.02.2011
    Szanowni Państwo,
    Powstała grupa „Anonimowych Depresantów” (jak Anonimowych Alkoholików). Jak nazwać chorych na depresję? Takie wyrazy tworzone są przyrostkiem -ik (paranoik, alkoholik) lub -ista (kokainista). Depresant brzmi źle i oznacza w farmakologii substancję działającą depresyjnie. Łac. -ant mamy z imiesłowu czynnego, a ktoś chory na depresję jej podlega, a nie „czyni”. Od łacińskiego depressus byłoby depres, jak kompres, profes, regresDepresyk? Depresista?
    Z poważaniem,
    Ł.Bielecki
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego